เรอเนสซองค์ ตอน 2 นอกแดนอิตาลี ฮันส์ ฮอลไบน์ Hans Holbein the Younger

มาดูศิลปินยุคทองเรอเนสซองค์นอกแดนอิตาลีกันบ้าง

แถมศิลปินเยอรมันอีกสักคน - ฮันส์ ฮอลไบน์ ผู้ลูก

( Hans Holbein the Younger; ค.ศ. 1497-1543)

ผู้สร้างภาพให้มีชีวิต

เป็นจิตรกรและช่างพิมพ์ของยุคฟื้นฟูศิลปวิทยาตอนเหนือคนสำค้ญของประเทศเยอรมนี นอกจากภาพเหมือนแล้ว ฮอลไบน์ ก็ยังมีงานเขียนที่เกี่ยวกับศาสนา งานเสียดสี และงานโฆษณาชวนเชื่อของการปฏิรูปศาสนาฝ่ายโปตัสแตนที่กำลังขยายมาทั่วยุโรป เมื่อลูกค้าโรมันคาธอลิคมาเขาก็เขียนให้อีกเหมือนกัน

ภาพพิมพ์ล้อการเมืองของกษัตริย์ ในงานโฆษณาชวนเชื่อของการปฏิรูปศาสนาฝ่ายโปตัสแตน ที่กำลังต่อสู้กันในเรื่องความเชื่อกับนิกายโรมันคาทอลิค

ภาพพิมพ์ในโฆษณาชวนเชื่อของฮันส์ ฮอลไบน์ Hans Holbein ที่ล้อเสียดสีทหารโรมันคาทอลิค ที่สู้กับโปตัสแตนในลักษณะทหารที่ตายแล้วแต่สามารถล้มทหารของกษัตริย์ได้ ประมานว่าความตายของพวกโปตัสแตนจุดชนวนให้เกิดการล้มล้างของอีกฝ่ายได้(ภายหลัง ฮอลไบน์ เป็นศิลปินในราชสำนัก ได้ผู้อุปถัมภ์คือกษัตริย์เฮนรี่ ไม่สนโรมันคาทอลิคทำให้ ฮอลไบน์ ไม่เดือดร้อน)

เขาเกิดหลังอัลเบรชท์ ดือเรอร์ 26 ปี เทคโนโลยีการพิมพ์ได้ก้าวหน้าไปมาก งานของเขาก็มีคนสนใจไม่น้อยในเยอรมัน ในช่วงที่นิกายโรมันคาทอลิคจากกษัตริย์ที่ปกครองกรุงโรมอันศักดิ์สิทธิ์มีอำนาจควบคุมคอยกวาดล้างโปตัสแตนทั่วยุโรป แต่ทางอังกฤษโปตัสแตนกับแข็งแกร่งขึ้น

งานทางศาสนาของเขาที่ทำให้ผู้ว่าจ้าง

เขามีบทบาทสำคัญในการประวัติศาสตร์ของการออกแบบหนังสือในระยะแรกก็เขียนจิตรกรรมฝาผนังและศิลปะคริสต์ศาสนางานศาสนา และออกแบบหน้าต่าประดับกระจกสีและหนังสือสำหรับพิมพ์ภาพ

ฮันส์ ฮอลไบน์ มีชื่อเสียงขึ้นเมื่อเขียนภาพเหมือนของนักมนุษยนิยม เดสิเดอริอัส อีราสมัสแห่งนอส เตอร์ดาม ผู้เป็นครู บาทหลวงโรมันคาทอลิก แม้เอรัสมุสจะต้านการปฏิรูปศาสนาของฝ่ายโปรเตสแตนต์ แต่เขาก็วิพากษ์วิจารณ์ศาสนจักรคาทอลิกและเรียกร้องให้ศาสนจักรปฏิรูปด้วย

ภาพ เดสิเดอริอัส Erasmus of Rotterdam, 1523. Oil and tempera on wood
สีน้ำมันกับสีฝุ่นบนไม้

เป็นครู บาทหลวงโรมันคาทอลิก และนักเทววิทยาศาสนาคริสต์ชาวดัตช์
แต่เขาก็มีเพื่อนเป็นโปตัสแตนด้วย จึงทำให้พวกโรมันคาทอลิคหัวรุนแรง
ไม่พอใจเขาด้วย

ภาพสเกตซ์ดินสอ ของ แอนน์ โบลีน

ผู้เป็นผู้อุปถัมภ์เขา (นายจ้าง)หล่อนเป็นนางสนองพระโอษฐ์
ของพระราชินีแคทเธอรีนแห่งอารากอนของพระเจ้าเฮนรี่ที่ 8
ต่อมาได้เป็นราชินีแทน
หลังจาก หักหลังพระราชินีแคทเธอรีนแห่งอารากอน

ภาพวาด ทอมัส ครอมเวลล์ ผู้อยู่เบื้องหลังการจัดงานสมรสของ แอนน์ โบลีน

ฮอลไบน์เดินทางไปทำงานที่อังกฤษในปี ค.ศ. 1532 ให้กับแอนน์ โบลีน และ ทอมัส ครอมเวลล์ เมื่อมาถึงปี ค.ศ. 1535 ฮอลไบน์ ก็กลายเป็นจิตรกรประจำพระองค์ใน สมเด็จพระเจ้าเฮนรีที่ 8 ในตำแหน่งที่ว่านี้นอกจากจะเขียนภาพเหมือนและการตกแต่งเทศกาลแล้ว ฮอลไบน์ ก็ยังออกแบบอัญมณีและเครื่องประดับอันมีค่าอีกด้วย

วาดให้ เฮนรี่ที่ 8 Portrait of Henry VIII

Catherine of Aragonแห่งสเปน มเหสีคนแรกของเฮนรี่ที่ 8

เธอคลอดโอรสแล้วเสียชีวิตหมด เหลือเจ้าหญิงแมรี่รอดอยู่คนเดียว ทำให้โดนข้อหา เป็นราชินีต้องสาป จากการเป่าหูของ แอนน์ โบลีน จนถูกปลดออกจากตำแหน่ง

ภาพเหมือนของฮอลไบน์ ของพระราชวงศานุวงศ์และขุนนาง เป็นการบันทึกความ หรูหราของราชสำนักอังกฤษ ในช่วงระยะเวลาที่สมเด็จพระเจ้าเฮนรี่ ทรงแสดงพระบรมราชานุภาพ ในฐานะประมุขของนิกายเชิร์ชออฟอิงแลนด์อย่างเต็มที่

ภาพของ ทอมัส ครอมเวลล์

ผู้มีบทบาทในการตั้งศริสต์นิกายใหม่ให้กษัตริย์อังกฤษได้มีเมียได้ตามใจชอบ

เพื่อมีโอรส (ตามกฏของกษัตริย์ที่ต้องมีราชโอรส สืบราชบัลลังก์แต่มเหสีมีเพียงธิดา 1คนเท่านั้น) โดยแข็งข้อไม่ขึ้นกับกับโรม (โรมันคาธอลิค)

งานออกแบบเตาผิงในวังของฮอลไบน์

เมื่อการปฏิรูปศาสนาของนิกายโปรเตสแตนต์ขยายไปถึงบาเซิลที่เขาทำงานอยู่ ฮอลไบน์ก็ทำงานให้ลูกค้าฝ่ายปฏิรูป ขณะที่ในขณะเดียวกันก็ทำงานให้กับลูกค้าที่ต้องการภาพทางศาสนาแบบดั้งเดิม ทำให้เขาเอาตัวรอดได้

ภาพหญิงสาวกับกระรอก

ภาพบาทหลวง Thomas Cranmer

อาร์บิชอป Archbishop of Canberbury ในอังกฤษ

น่าจะเป็นนิกายใหม่แล้ว

เขาวาดของ John Calvin ผู้นำศาสนาของโปตัสแตน (ภายหลังลูเธอร์ มาติน)

ที่หนีจากฝรั่งเศสจากการไล่ล่าของโรมันคาทอลิค

ต่อมาฮอลไบน์ได้เข้ากลุ่มนักมนุษยนิยมซึ่งเขาได้รับการต้อนรับอย่างดี ภาพผู้นำกลุ่มนักมนุษยนิยม เซอร์ ทอมัส มอร์ ที่ได้สร้างชื่อเสียงให้แก่ฮอลไบน์อย่างรวดเร็วเพราะงานวาดที่เป็นแนวความจริงของมนุษย์ตรงกับกลุ่มเขา

งานของฮอลไบน์ที่เพิ่มคุณค่าของภาพโดยผสมผสานศิลปะอิตาลี ฝรั่งเศส และเนเธอร์แลนด์ และจากลัทธิมนุษยนิยมยุคฟื้นฟูศิลปะวิทยา ผลที่ออกมาคืองานที่มีความงามเป็นเอกลักษณ์ของฮอลไบน์เอง

เปรียบเทียบ วาดเส้นสเกตก่อนทำภาพจริงของ Sir Richard Southwell

ดูน้อยๆ แต่ก็พอเลยแหละ

งานสเกตของครอบครัวเซอร์ทอมัส มอร์ The More Family

การสร้างงานที่อังกฤษเขา เหมือนเป็นผู้ดูตัวเจ้าสาวให้เฮนรี่ที่ 8 คือ จะไปวาดภาพเจ้าหญิงหรือลูกขุนนางต่างเมืองผู้เป็นเจ้าสาวมาให้ กษัตริย์เลือก เพราะเชื่อมือว่า"ความสวย"ไม่เพี้ยนแน่ๆ

พระนางแคทเธอรีน โฮเวอด Catherine Howard

พระนางแอนแห่งคลีฟ Anne of Cleves

ภาพพระนางเจน ซีมัวร์

สีน้ำมันกับสีฝุ่นบนแผ่นไม้ Jane Seymour Queen of England c. 1537.

Oil and tempera on oakK

และวาดภาพบุคคลในราชสำนักอีกหลายคน

เจ้าชายเอดเวอด แห่งเวลส์

Thomas Howard ดยุคที่ 3 แห่ง of Norfolk

หมอจอนแห่งราชสำนัก DR. John Chamber

นาย Robert Cheseman

ภาพ Charles de Solier, Sieur แห่ง Morette

ภาพบุคคลฉากหลัง ส่วนมากจะเรียบง่าย ไม่มีวัตถุอี่น อย่างมากก็มีผ้าม่านบ้าง

2ภาพนี้

จะเห็นการใส่ชื่อในภาพเป็นเอกลักษณ์เขาคือเป็นตังอักษรสีทองอยู่

ระหว่างซ้าย-ขวาของภาพ

ภาพนี้ถือเป็นภาพ่ที่มีชื่อเสียงและสร้างความกังขาของเขาให้แก่ผู้พบเห็น

The Ambassadors... ที่กล้าทำไปได้

แสดงรายละเอียดอุปกรณ์การศึกษา่ที่มีชื่อเสียงและความกังขาของเขา

The Ambassadors... ที่กล้าทำไปได้ของใช้ในยุคนั้น

มีมุมมองอีกมิติที่น่าทึ่ง ไม่มีใครฟันธงอะไรปล่อยให้คนดูอึ้งทึ่งไปแล้วแต่ใครจะคิดละนะ แต่ก็แสดงให้เห็นถึงความคิดสร้างสรรค์ ที่แฝงนัยยะของชีวิตได้ดี

อย่างน้อยก็รู้ว่ายุคนั้นมีการสำรวจโลกกันอย่างกว้างขวางมีการทำลูกโลกจำลองประกอบแผนที่แล้ว( 500กว่าปีมาแล้วนะ)

กวีและนักปฏิรูปชาวฝรั่งเศส นีกอลา บูร์บง ให้สมญาของ ฮอลไบน์ ว่าเป็น "อะเพลลีสแห่งยุค" นอกจากนั้นก็ยังถือว่าเป็นจิตรกร "เอกลักษณ์" ของประวัติศาสตร์ศิลปะเพราะเป็นผู้วาดในรูปแบบใหม่ที่ยังไม่มีสกุลช่างใดทำมาก่อน

คงจำชื่อนี้ได้-อะเพลลีส Apelles of Kos เป็นจิตรกรชาวกรีกที่มีชื่อเสียงในคริสต์ศตวรรษที่ 4 ฝีมือของอะเพลลีสว่าดีกว่าจิตรกรก่อนหน้าและหลังจากนั้น แต่บางกระแสกล่าวว่าอยู่ในสมัยโอลิมปิกที่ 112 ( 332-329 ปีก่อนคริสต์ศักราชเพราะเขาวาดภาพของอเล็กซานเดอร์มหาราช )

รูปที่ราฟาเอลวาดตนเองแทนอะเพลลีสในงานโรงเรียนแห่งเอเธนส์

สวมหมวกสีเข้ม

จิตรกรรมฝาผนังจากปอมเปอีที่เชื่อกันว่าเขียนจากภาพวีนัส อนาดีโอเมเนที่เขียนโดยอะเพลลีสในสมัยกรีก ที่นำกลับมายังกรุงโรมโดยออกัสตัส ซีซา วีนัสรูปนี้เป็นแรงบันดาลใจส่วนหนึ่งในงานวาดของบอตติเชลลี

ภาพวาดของอเล็กซานเดอร์มหาราชโดยอะเพลลีส Apelles ที่ปอมเปอี

อิทธิพลความมีชื่อเสียงของศิลปินยุคกรีกผู้นี้ทำให้เกิดแรงบรรดาลใจแก่ศิลปิน

ยุคหลัง ๆ เช่นภาพนี้ กล่าวถึงอเลกซานเดอร์กำลังให้อเพลลิสวาดภาพนางแบบให้

งานของฮอลไบน์ มีส่วนคล้ายทั้งศิลปโกธิคและเรอเนสซองค์ ขณะเดียวกันก็ส่งผลต่อศิลปินบาโรคที่ฝรั่งเศสหลายคน เช่นแวนไดค์ Anthony van Dyck and รูเบนส์ Peter Paul Rubens ที่ศึกษางานของเขา

จบด้วยภาพวาดราชวงค์อังกฤษขนาดจิ๋วแต่แจ๋วของเขา ศิลปแนวเรอเนสซองค์นี้แม้จะขยายตัวไปทั่วยุโรป แต่ที่อังกฤษกลับเจาะยาก เพราะยังอินอยู่กับศิลปโกธิคอยู่ กว่าจะซึมซับได้ก็ปลายยุค จะเข้าสมัยบาโรคแล้ว